zondag, 9 november 2003
Humor
Satire herkennen en op waarde schatten vereist een gevoel voor humor. Dat mannen als Balkenende en Donner klagen over satire over het koningshuis bevestigt deze stelling. De premier zegt op te komen voor mensen die zich niet kunnen verweren.
Dat geeft allereerst de zotte juridische constructie van een koningshuis weer. Ten tweede heeft satire een voedingsbodem nodig - een aanleiding voor satire. En daar heeft het koningshuis de laatste jaren zelf voldoende voor gezorgd.
De koningshuizen in Europa doen rare dingen: bemoeien zich met rechtsgang en doen ongeoorloofd onderzoek waarbij "niet kunnen verweren" plots synoniem wordt aan "geen verantwoording willen afleggen". Het lijkt alsof de wet niet op hen van toepassing is. Je niet kunnen verweren betekent niet automatisch dat je bescherming verdient.
In Engeland hoor je dit soort onzinnige oproepen tot matiging niet, ondanks de beruchte status van Britse satire. Daar kan de koningin zich ook niet "verweren" maar ook daar levert het koningshuis zelf voldoende stof tot parodie.
Satire vergroot gebeurtenissen uit en plaatst het middels humor in context. Of dat subtiel gebeurt, staat of valt met de kwaliteit van de schrijvers en acteurs. Daarover geen klachten in het satirisch programma Dead Ringers op de BBC:
Hier verkopen de koninging en haar man Philip geschenken die ze op staatsbezoek hebben gekregen. Op tafel een diamanten tiara, die voor "the amazing price of sod all" te koop is. Philip verklaart waarom het ding weg moet: "I got it from an Arab so I have no desire to keep it".
Hier was de aanleiding de daadwerkelijke doorverkoop van cadeaus aan 't hof en de regelmatige, licht racistisch getinte slips of the tongue van de echtgenoot van de Britse koningin.
Het valt hier in Nederland dus nog best mee. Om te roepen dat satire met kleipoppen, op het toneel of televisie "imagobeschadigend" werkt is onzin en getuigt van weinig realiteitsbesef.
Satire - en dan specifiek satire op regenten - bestaat al eeuwen. Je kunt satire niet schrijven zonder sire. Gek dat zo'n gestudeerd man als Balkenende dat niet beseft.
Reacties
Heel juist. Goed stukje Lars!
Verbal Jam - 11/11/2003 om 14:22:16
Commentaar achterlaten
| |
