Frackers
Zo, daarnet "Op zoek naar de Heilige Graal" van Michiel Frackers uitgelezen. Ik was vooringenomen, mede door de onthullingen van Francisco van Jole in zijn BitMagic feuilleton dat afgelopen vrijdag in Rotterdam als "roman" werd gepresenteerd. Tonie deed verslag.
Ik geef eerlijk toe al op voorhand een mening te hebben over Frackers' boek. Maar die mening moet ik bijstellen. "Op zoek naar de Heilige Graal" leest erg prettig. Het verhaal (overigens volledig in de ik-vorm) wordt ongedwongen verteld. Zonder wrok, ontdaan van diepgravende analyses of zichzelf vrijpleitend.
Frackers steekt geregeld hand in eigen boezem en erkent ruiterlijk dat hij verkeerde beslissingen heeft genomen en soms mensen fout heeft behandeld. Dat contrasteert met de roman van Van Jole, waar het vooral draait om een financieel naïeve journalist die buiten zijn schuld verstrikt raakt intriges en, omringd door incompetentie, meegesleurd wordt naar een nadere dotcomcrash.
De herinnering van Frackers aan de eerste keer dat Van Jole zijn idee deelde, schetst een ander beeld: "Het aardige was de redactionele invulling die Francisco had verzonnen. De grap moest namelijk niet door redacteuren worden gemaakt, maar een commercial zijn. Daarmee zou je twee vliegen in één klap slaan, de redactiekosten zouden nihil zijn - want beperkt tot het screenen van leuke commercials - en het geld zou binnenstromen door de reclame."
Dat klinkt verdacht veel naar ideeën van de zogenaamde HEAO Jugend die volgens Van Jole het internet hebben kapotgemaakt met hun geldbeluste plannen. Het originele BitMagic-idee was dus pure reclame, wat uiteindelijk resulteerde in niet-commerciële filmpjes, onderbroken door reclame.
Ik ben een jaar na alle high profile perikelen bij Planet Internet komen werken. Van Jole was al weg en Erwin van der Zande ook. Niettemin is het leuk om te lezen over zaken die in het recente verleden hebben gespeeld. In het eerste jaar was er binnen Planet nog wel eens sprake van opmerkelijke contracten waar niemand precies wist waarom ze bestonden. Dat bleek dan meestal onderdeel van wat wel "de erfenis" werd genoemd. Overigens is er van de erfenis tegenwoordig niets meer te merken. Planet Internet lijkt in dat opzicht niet meer op het bedrijf uit "Op zoek naar de Heilige Graal".
Wat mij beviel aan het boek is de oprechte taal, de leesbaarheid en het feit dat, zoals Frackers het zelf uitdrukte, in het boek" man en paard genoemd worden." Als geschiedschrijving lijkt het wel wat op "Burn Rate" van Michael Wolff, dat min of meer dezelfde periode en tulpenmanie beschrijft. Frackers lijkt het niet te hebben geschreven om zichzelf vrij te pleiten. Daarvoor trekt hij te vaak het boetekleed aan.
Dan valt tegen te werpen dat Frackers een gewiekste en charismatische figuur is, die zijn verhaal vakkundig heeft gebracht. Omdat niemand behalve de hoofdrolspelers zelf bij alles betrokken waren, moet de zinssnede "het ware verhaal" uit de ondertitel van het boek wellicht met een korrel zout worden genomen. De waarheid ligt, zoals wel vaker, ergens in het midden.
"Op zoek naar de Heilige Graal" is een geschiedschrijving van één. Maar hij leest prettig en lijkt oprecht.
